Küçük Pipi, Mikropenis
Özellikle ergenlik sonrası dönemde pornografik izlenimler ve mahallle efsaneleri ile birlikte büyüyen gençlerde ‘küçük penis’ yakınması ile üroloji polikliniklerine başvuru sıktır. Bu bazen takıntı haline gelerek olmaması gereken psikolojik cinsel fonksiyon bozukluklarını davet eder. Sertleşmiş halde iken 9 cm’nin üzerindeki penis boyu normal kabul edilmelidir. Erişkin dönemde penis büyütme gibi reklamlara ve vaad edilen tedavilere gençlerin kanmaması gerekir. Üroloji uzmanından yardım alınması daha doğru olur.
PENİS BOYUTLARI VE PENİS KÜÇÜKLÜĞÜ
Penis boyunun küçük olduğuna (mikropenis) karar vermek için mutlaka dikkatli bir muayene yapılmalıdır. Burada 1) penis boyu ölçülür (gerdirilerek ve kökünden ucuna kadar olan uzunluğun cetvel ile ölçümü); 2) idrar kanalının açıldığı yere bakılır; 3) penis kökünü çevreleyen yağ dokusu fazla mı, bakılır; 4) torbanın (skrotum) normal gelişme durumu değerlendirilir. Bazen penis normaldir ama obez olanlarda yağ dokusu arasına gömüldüğünden, küçük kalmış gibi görülebilir.
Normalde erkek bebek doğduğunda penis boyu (gerdirilmiş durumda kök-uç arası ölçülerek) ortalama 3.5 cm’dir. Eğer 1.9 cm’den az ise küçük penis olarak değerlendirilir. 16 yaşından sonra erişkin boyuna gelir, bunun normali ortalama 13 cm olup, gerdirilmiş durumdayken 9.3 cm’den kısa olması anormaldir. Yaşa bağlı penis boyu aşağıda verilmiştir:
Yaş
Ortalaması
Olması gereken alt sınır
Yeni doğan
3.5 cm ± 0.4
1.9 cm
1-2
4.7 cm ± 0.8
2.6 cm
3-4
5.5 cm ± 0.9
3.3 cm
8-9
6.3 cm ± 1.0
3.8 cm
>16 yaş
13.3 cm ± 1.6
9.3 cm
Penisin küçük kalmasının nedenleri;
Nedeni
Sıklığı
Beyin kaynaklı; hipogonadotropik hipogonadizim
%50
Testis kaynaklı; hipergonadotropik hipogonadizim
%25
Penis duyarsızlığı
%15
Nedeni bilinmeyen
%10
Tanı konurken çok dikkatli olunmalı:
Hikaye: Ailede penis, testis anomalileri, inmemiş testis ve kısırlık bulunması, sağırlık, körlük, koku alma bozuklukları sorgulanır. Gebeliği sırasında annenin aldığı ilaçlar ve fötusta anormallikler araştırılır.
Fizik muayenede: Çocukta baş anomalisi (mikrosefali), düşük kulak, göz aralığı,el-ayak anomalileri saptanır. Penis boyu ölçülür, skrotum muayene edilir (küçük, bifid vb), testisler ölçülür, idrar kanalı ağzının açıldığı yer tespit edilir.
Tetkikler: Kromozom analizi, başın MRI incelemesi, serumda testosteron, LH, FSH, kortizol, ACTH, TSH, GH, kan şekeri ölçümleri yapılır. Ayrıca; yeni doğanda, 13 ay-14 yaş arasında ve erişkinlerde olmak üzere ayrı ayrı hormonal stimülasyon testleri yapılır.
14 yaş üzeri erişkinlerde en önemli konu penisteki küçüklüğün ergenliğe girmedeki fizyolojik bir gecikmeden mi yoksa gerçekten bir hormon yetersizliğinden mi kaynaklandığının ayırt edilmesidir. Bunun için öncelikle serumda testosteron, LH ve FSH ölçümü istenir. Eğer düşük gelirlerse, GnRH verilerek FSH ve LH’ya; hCG verilerek testosterona bakılır. Normal bulunurlarsa üç hafta aralıklarla testosteron (enantat 100 ng) 4 kez enjekte edilir. Sonuçta penis büyürse 1 yıl sonra tekrar hormonlarına bakılır ve benzer şekilde değerlendirilir. Böylelikle bazı gecikmiş ergenlik olgularında ergenlik uyarılarak başlatılmış olunabilir. Ama uyarı testi sonucunda penis büyümez ise doz artırılarak test tekrarlanır ve genital ciltten biyopsi alınarak androjen reseptörlerine bakılır.
Tedavide: testosteron yerine koyma tedavisi yapılır. Bunun için enjeksiyon yapılabilir veya jel şeklinde cilde sürülerek verilebilir. Tedaviye daha çocuk iken başlanmalı, aralıklı olarak uygulanmalı ve her yıl penis gelişimi kontrol edilmelidir. Penis gelişimini tamamlamış ise, verilecek testosteronun bir faydası olmaz. Genel kanı, 12 yaşında tedaviye başlanması ve 1.5 ve 2 ay aralıklarla enjeksiyonların yapılmasıdır. Jel kullanımı da önerilmektedir.
Eğer hormonların normal olduğu idiyopatik küçük penis tanısı konmuş ise; bunlar beklemekle puberteye girdiklerinde penis normal büyümesine başlayabilir. Ama bunlarda da erken dönemde testosteron verilmesiyle %70-80 başarılı olunabilir. Yine de uzun süreli takiplerde başarısız kalınabilmektedir.
Genel kanı olarak, penis boyutları yukarıda önerilen ölçülere göre anormal değilse, ameliyatla daha fazla büyütülmesi önerilmez. Bu amaçla yapılacak cerrahi girişimler, daha sonra problem yaratabilir.Ancak, mikropenis denilecek kadar doğmalık bir anomali söz konusu ise, estetik amaçlı düzeltici operasyonları vardır.